VN
Mục lục
Trong thời đại công nghệ thông tin phát triển, các em học sinh có cơ hội tiếp cận với một lượng lớn nguồn học liệu và kiến thức từ khắp nơi trên thế giới. Sở hữu kỹ năng tự học không chỉ giúp học sinh tiếp thu kiến thức chủ động mà còn rèn luyện khả năng tư duy độc lập và quản lý thời gian hiệu quả. Mời quý phụ huynh cùng tham khảo những thông tin mà iSchool đã tổng hợp dưới đây để hiểu rõ về tầm quan trọng của kỹ năng tự học đối với học sinh, từ đó có thể hướng dẫn con rèn luyện một cách hiệu quả.
Kỹ năng tự học là gì?
Kỹ năng tự học (Self-study skills) là khả năng người học có thể tự nghiên cứu, tìm hiểu và trau dồi những kiến thức bản thân còn thiếu mà không cần sự đốc thúc, yêu cầu từ người khác. Quá trình tự học cũng có thể sẽ cần người khác chỉ dẫn ban đầu nhưng bản thân vẫn luôn chủ động, độc lập và tích cực tìm hiểu. Thông qua đó, người học lĩnh hội tri thức, nâng cao trình độ và hình thành những thế mạnh cho bản thân.
Tự học là khả năng người học có thể tự nghiên cứu, tìm hiểu và trau dồi kiến thức cho bản thân (Nguồn: iSchool)
Những biểu hiện của người có kỹ năng tự học
Biểu hiện của kỹ năng tự học không chỉ giới hạn ở việc tiếp thu kiến thức mà còn bao gồm cả việc phát triển các kỹ năng và thái độ sống tích cực, giúp cá nhân thành công hơn trong học tập, công việc và cuộc sống. Một số biểu hiệu của người có kỹ năng tự học có thể kể đến như:
- Chủ động tìm kiếm kiến thức, áp dụng các phương pháp học hiệu quả.
- Xác định mục tiêu học tập rõ ràng, tự lập kế hoạch và tổ chức thời gian học tập.
- Tích cực tham gia vào các cộng đồng học tập để trao đổi kiến thức và học hỏi kinh nghiệm với người khác.
- Tự kiểm tra và đánh giá năng lực của bản thân một cách khách quan để điều chỉnh phương pháp học tập nhằm nâng cao hiệu quả.
- Biết cách duy trì động lực, giữ vững kỷ luật để vượt qua sự lười biếng, mất tập trung và các rào cản khác trong quá trình học.
- Sẵn sàng học hỏi từ thất bại và không ngừng thử nghiệm các phương pháp học mới để đi đến thành công.
Vai trò quan trọng của kỹ năng tự học cho học sinh
Kỹ năng tự học đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển tri thức bền vững, sự tự giác và tính chủ động của học sinh trong việc tiếp nhận kiến thức từ môi trường xung quanh. Những trẻ có kỹ năng tự học thường có xu hướng ham học hỏi, thích khám phá thế giới xung quanh, đồng thời cũng biết cách tự sắp xếp thời gian biểu cho mình, có thể học bất cứ ở đâu, bất cứ lúc nào. Khi nắm bắt kiến thức mới một cách độc lập và áp dụng hiệu quả sẽ mang lại cho trẻ sự tự tin vì có khả năng giải quyết vấn đề mà không phụ thuộc người khác.
Không chỉ đơn thuần là việc đọc sách hay tự làm bài tập, tự học còn bao gồm các hoạt động nghiên cứu và khám phá kiến thức mới cần thiết để phục vụ cho quá trình học tập của trẻ. Điều này sẽ giúp các em học sinh phát triển khả năng tư duy, sáng tạo và tăng sự hứng thú trong học tập, từ đó tạo nền tảng cho trẻ phát triển phát triển một cách toàn diện trong tương lai.
Kỹ năng tự học đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển tri thức bền vững (Nguồn: iSchool)
Cách để rèn luyện kỹ năng tự học hiệu quả cho học sinh
Xác định mục tiêu một cách rõ ràng
Bất kỳ công việc nào muốn thành công đều cần xác định mục tiêu rõ ràng ngay từ đầu, không chỉ giúp tạo động lực mà còn giúp các em lập kế hoạch học tập chi tiết. Việc xác định mục tiêu có thể bắt đầu từ các mục tiêu ngắn hạn như hoàn thành bài tập, đến các mục tiêu dài hạn như đạt điểm cao trong kỳ thi hay nắm vững kỹ năng mới. Mục tiêu càng rõ ràng và mạnh mẽ, người học sẽ càng có động lực phấn đấu, định hình hành động và tự giác thực hiện thay vì chờ người khác nhắc nhở.
Tiến hành lập kế hoạch
Thực tế cho thấy, các em học sinh phải học rất nhiều môn học với lượng kiến thức khổng lồ. Điều này đòi hỏi người học cần phải biết kỹ năng tự học, tự sắp xếp và phân bố thời gian cho các môn học để quá trình thu nhận kiến thức đạt hiệu quả, đồng thời có thời gian nghỉ ngơi hợp lý.
Theo đó, người học cần vạch ra mục tiêu rõ ràng và tiến hành lập kế hoạch chi tiết cho từng môn, đặc biệt môn học trọng tâm nên ưu tiên trước với thời gian cụ thể. Thực hiện theo thời gian biểu khoa học, người học có thể làm chủ quá trình tự học và nghiên cứu, giúp tối ưu hóa hiệu suất học tập của mình.
Tìm kiếm các tài liệu thích hợp
Kiến thức là kho tàng bất tận, chúng không chỉ nằm trong sách giáo khoa hay lời dạy của giáo viên mà còn tồn tại khắp nơi trong cuộc sống. Thêm vào đó, thời gian học tập trên lớp cũng có hạn. Vậy nên, người học cần chủ động tìm kiếm thêm các tài liệu liên quan đến bài học từ sách nâng cao, tài liệu trực tuyến, video học và các nguồn tài liệu khác để hiểu sâu hơn bài giảng của giáo viên. Tuy nhiên, để đảm bảo nguồn tài liệu đã chọn thực sự hữu ích cần chú ý đến 3 tiêu chí sau:
- Tài liệu cần được cập nhật thường xuyên để đảm bảo thông tin mới nhất của kiến thức.
- Nguồn tài liệu được cung cấp phải có độ tin cậy cao, uy tín
- Tài liệu phù hợp với trình độ của người học và mục tiêu học tập.
Tìm kiếm nguồn tài liệu phù hợp hỗ trợ quá trình học tập hiệu quả (Nguồn: Sưu tầm)
Phân bổ thời gian học hợp lý
Nếu các bậc phụ huynh nghĩ rằng học liên tục, học càng nhiều mới mang lại hiệu quả thì đây là quan điểm chưa đúng đắn. Quá trình học tập cần phải đi kèm với thư giãn, nghỉ ngơi để cho trẻ giữ được sự tập trung, tránh mệt mỏi và tái tạo năng lượng. Bố mẹ hãy hướng dẫn con phân chia thời gian học hợp lý, ưu tiên các hoạt động quan trọng và loại bỏ yếu tố phiền toái để giúp việc học hiệu quả hơn.
Tự tạo môi trường học tập lý tưởng
Để rèn luyện kỹ năng tự học hiệu quả, cần một môi trường học tập tốt như không gian yên tĩnh, gọn gàng, phù hợp để trẻ tập trung học. Không gian xung quanh phải có đủ ánh sáng, bàn, ghế, không có yếu tố gây xao nhãng như đồ chơi, điện thoại hay tivi. Tại vị trí học tập, cần trang thiết bị cung cấp tài liệu học tập như sách vở, máy tính, internet, tài liệu,…
Môi trường học tập cần yên tĩnh và phù hợp để trẻ tập trung học (Nguồn: iSchool)
Tìm kiếm động lực học
Học tập là một hành trình dài, nếu không biết cách tự tạo động lực cho bản thân sẽ rất dễ có cảm giác chán nản. Các em có thể tìm các môn thể thao yêu thích hay những việc làm mà mình cảm thấy thú vị để thư giãn giữa khoảng thời gian học tập. Đồng thời nên đặt các mục tiêu nhỏ, khi hoàn thành chúng có thể thưởng cho bản thân để tăng cường động lực.
Rèn luyện khả năng ghi chép và đọc hiểu
Để có kỹ năng tự học tốt, các em học sinh nên rèn luyện khả năng đọc hiểu và ghi chép lại các nội dung, ý chính cần thiết. Kỹ năng đọc hiểu giúp học sinh hiểu rõ nội dung của tài liệu, bao gồm các ý chính, ý phụ, luận điểm, luận cứ,… từ đó có thể tổng hợp và hệ thống kiến thức một cách logic. Việc ghi chép sẽ giúp người học lưu giữa lại các thông tin quan trọng của tài liệu để có thể sử dụng sau này, đồng thời rèn khả năng tư duy và hệ thống hóa kiến thức.
Rèn luyện kỹ năng đọc hiểu và ghi chép để có thể tổng hợp và hệ thống kiến thức một cách logic (Nguồn: iSchool)
Tự điều chỉnh và đánh giá
Để việc học đạt hiệu quả cao, người học phải biết cách tự kiểm tra kiến thức của mình bằng cách tự làm bài kiểm tra ngắn, liệt kê các nội dung chính, vẽ biểu đồ, bản đồ tư duy,… Việc kiểm tra lại kiến thức là cách để người học đánh giá quá trình học tập của bản thân có đạt hiệu quả tốt và điều chỉnh khi cần thiết. Hãy luôn cố gắng phát huy những hoạt động tốt, cải thiện những vấn đề đang gặp khó khăn để phát triển và nâng cao kỹ năng của bản thân.
Tìm kiếm sự hỗ trợ khi cần
Trong quá trình tự học, nếu người học gặp khó khăn thì đừng ngại tìm kiếm sự chia sẻ và hỗ trợ từ người khác, có thể là người thân, bạn bè hoặc cộng đồng cùng mục tiêu học tập. Hãy luôn lắng nghe tích cực sự phản hồi của người khác để cải thiện và điều chỉnh quá trình học tập của mình.
Tự học không chỉ là kỹ năng quan trọng trong quá trình học tập mà còn là chìa khóa mở ra cánh cửa thành công trong cuộc sống. Để trở thành những người học hiệu quả, học sinh cần phải rèn luyện và phát triển kỹ năng tự học thông qua việc xác định mục tiêu, lập kế hoạch, sử dụng phương tiện học tập phù hợp và học từ mọi trải nghiệm. Đồng thời, phụ huynh kết hợp với nhà trường để thúc đẩy và hỗ trợ học sinh trong việc phát triển kỹ năng này, giúp các em trở thành những người tự tin và thành công trong tương lai.
